در این مطلب با نکاتی که پیش از شروع صادرات باید در نظر گرفته شود، از جمله مجوزهای صادرات، کالایی که صادر می کنید، چه استفاده ای دارد؟ و به کجا صادر می کنید؟ آشنا خواهید شد.
صادرات امروزه به یکی از جذابترین گزینههای تجارت و سرمایه گذاری تبدیل شده است و دلیل آن هم میتوان گسترش روز افزون تجارت بینالملل و افزایش ارتباط میان کشورها با یکدیگر باشد. در هر صورت موفقیت در این عرصه مستلزم آگاهی لازم از شرایط صادرات به یک کشور دیگر است. به طوری کلی قبل از اینکه وارد این کار شوید باید نکات و فاکتورهای مختلفی را مد نظر داشته باشید که در ادامه در سندباد سعی کرده ایم تعدادی از آنها را برای شما توضیح دهیم.
نکات مهم قبل از صادرات

چه به دنبال راهی برای شروع تجارت مبتنی بر واردات و صادرات باشید یا به توسعه فعالیتهای تجاریتان بیندیشید، قوانین و مقررات از اصول اولیهای هستند که باید مد نظر داشته باشید. پیش از واردات یک کالا به یک کشور، باید بدانید به پروانه، مجوز با جواز نیاز دارید یا خیر اگر میخواهید از چین ظروف سفالی نگهداری بیسکویت وارد کنید، اولین سؤال در ذهن شما باید این باشد که آیا برای وارد کردن ظروف سفالی نگهداری بیسکویت از چین به کشور، باید از کسی پروانه با مجوز گرفت؟ در مورد واردات نوشیدنی از ایتالیا چطور؟ آیا قوانین درباره واردات نوشیدنی از ایتالیا متفاوتاند؟ اگر بخواهید به عربستان سعودی چسب زخم صادر کنید، چطور؟
پیش از اینکه بتوانید چیزی را وارد با صادر کنید، باید از لزوم اخذ مجوز از مراجع مرتبط پیش از حمل کالا، مطلع باشید. در همین فصل، به این سؤالات پاسخ میدهیم. در اغلب موارد، قوانین و مقررات واردات و صادرات تقریباً صریحاند، تلاش برای درک صحیح الزامات، پیش از آنکه وقت بسیاری را صرف پروژهتان کنید، اقدام درستی خواهد بود. در این فصل، قوانین و مقررات لازمالاجرا و همچنین منابع مورد نیاز برای یافتن پاسخ سؤالات شما در خصوص محصول و بازار مورد نظرتان را معرفی میکنیم.
پیش از شروع به صادرات، باید به مسائلی مثل مجوزها و سایر مقررات توجه کنید. هیچ کس دوست ندارد به این ریزهکاریها فکر کند؛ ولی اگر حالا به این مسائل فکر نکنید، بعدها با مشکل مواجه خواهید شد. در اینجا، مسائلی را مطرح کردهام که باید در جایگاه صادر کننده به آنها توجه کنید.
بیشتر بدانید: صادرات یا واردات : بررسی منافع و مزیت های صاردات و واردات
مجوز صادرات
صادرات به چیزی اطلاق میشود که از یک کشور در اینجا آمریکا به هر مقصد خارجی فرستاده میشود. این موارد ممکن است کالا، نرمافزار کامپیوتری با فناوری باشد. شیوه حمل این کالاها به سایر کشورها از طریق کشتی، هواپیما، پست و… اهمیتی ندارد، صادرات میتواند تعدادی نقشه باشد که از طریق نمابر ارسال شده است، نرمافزاری باشد که از یک پایگاه اینترنتی دریافت یا به آن ارسال شده یا اطلاعاتی که از راه پست الکترونیکی منتقل شده است. تمامی این موارد صادرات تلقی میشوند و مشمول الزامات اخذ مجوز صادرات خواهند بود.
اخذ مجوز صادرات جزء اولین قدمهای اساسی و مهم در صادرات است. ابتدا ممکن است پیچیده و گیج کننده به نظر برسد؛ ولی در اغلب موارد، فرایندی بسیار ساده و صریح است. یک محصول فقط در یکی از گروههای زیر قرار میگیرد.
- بدون نیاز به مجوز صادرات
- نیازمند مجوز صادرات ارزیابی شده
آیا به مجوز احتیاج دارید
تخلف از مقررات اخذ مجوز، مجازات مدنی و کیفری در پی خواهد داشت؛ بنابراین نمیتوانید فرض را بر این بگذارید که محصول شما به مجوز صادرات نیازی ندارد و باید حتماً بررسی و مطالعه کنید. برخی صادر کنندگان به پرداخت جریمههایی مادی بسیار بالا، سالها آزادی مشروط به همراه مدتی حبس خانگی و نیز انجام ساعتها خدمات اجتماعی محکوم شدهاند چون به دلیل صادرات بدون اخذ مجوزِ گناهکار شناخته شدهاند.
صادر کننده مسئول بررسی و تشخیص نیاز یا عدم نیاز به اخذ مجوز برای کالایی است که قصد صادرات آن را دارد درصد بسیار کمی از کالاهای صادراتی نیازمند اخذ مجوز صادرات از دفتر صنایع و ایمنی هستند، ایالاتمتحده مجوز صادرات را بر مبنای امنیت ملی، سیاست خارجی و کمبود تولید صادر میکند، برای تشخیص اینکه آیا کالا به مجوز صادرات نیاز دارد با خیر، سؤالات زیر را در نظر بگیرید.
چه چیزی صادر میکنید؟
کلید تشخیص اینکه برای یک محصول معین، مجوز صادرات از وزارت بازرگانی کشور مربوطه نیاز است یا خیر، آن است که بدانید آیا این محصول، شماره طبقهبندی کنترل صادرات را دارد یا خیر. چند روش وجود دارد که بفهمیم یک محصول شماره طبقهبندی کنترل صادرات دارد یا خیر.
- خودتان آن را بیابید. این کدها در فهرست کنترل بازرگانی هر کشوری در دسترس هستند. این فهرست را عمدتاً وزارت تجارت و بازرگانی کشورهای در اختیار تاجران قرا میدهد.
- از سازنده بپرسید. اگر سازنده قبلاً این کالا را صادر کرده باشد، شماره طبقهبندی کنترل صادرات مربوط به کالا را میداند.

کالایی که صادر میکنید، چه استفادهای دارد؟
بسیاری از کالاها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با عنوان استفاده دوگانه طبقهبندی شدهاند، زیرا کاربرد تجاری و نظامی دارند؛ مثلاً، پیش از صادرات دستگاه دروغ سنج، اسلحه، مهمات، ماسک ضد گاز، تجهیزات ارتباط از راه دور، تجهیزات ناوبری و باید مجوز بگیرید.
مقررات مدیریت صادرات، اجناس کمیاب را مد نظر قرار میدهد و آنها را مشمول اخذ مجوز صادرات میکند. این محدودیتها با هدف حمایت از اقتصاد کشورها در مقابل کاهش بیش از حد اجناس کمیاب و همچنین کاهش اثر تورمی، به سبب تأمین تقاضای خارجی، وضع میشوند.
به کجا صادر میکنید؟
محدودیتها از کشوری به کشور دیگر و از کالایی به کالای دیگر تفاوت دارد. مقصدهای اصلی ممنوعه برای کشورهای مختلف متفاوت خواهد بود و به شرایط سیاسی حاکم در آن بستگی خواهد داشت. به عنوان مثال، دولت ایالاتمتحده برای اطمینان از اینکه کالاهای صادره از این کشور فقط به مقصدهای مجاز قانونی فرستاده میشوند، درج اعلامیه کنترل مقصد را روی همه اسناد حمل الزامی کرده است.
دلیل اهمیت اعلامیه کنترل مقصد آن است که به منزله اخطار به حمل کننده و سایر طرفین خارجی درگیر در صادرات تلقی میشود و مبین آن است که مقصد کالا نباید به یک کشور دیگر تغییر یابد و این کار، خلاف قوانین ایالاتمتحده است. صادرکنندگان باید اعلامیه کنترل مقصد را روی صورت حساب و بارنامه اکثر کالاهای صادراتی درج کنند.
تخلف از محدودیتهای اعمالی بر مقصد برای فرد صادر کننده مجازاتهایی در پی خواهد داشت. برای نمونه در کشور ایالاتمتحده آمریکا این موضوع مجازات کیفری و اداری خواهد داشت. مجازات کیفری ممکن است تا ده سال حبس و یک میلیون دلار به ازای هر تخلف باشد. مجازات اداری نیز میتواند به بازده هزار دلار و در مواردی خاص که امنیت ملی دخیل باشد، به 120 هزار دلار به ازای هر تخلف پرسد.
سخن آخر
صادرات نیز به مانند هر بخش دیگری از تجارت بر اساس اصول و قوانین خاص خود پیش میرود. این قوانین در کشورهای مختلف تفاوتهای چشمگیری با یکدیگر دارند. از این رو مهم است درک درستی از این تفاوتها داشته باشیم. در این مطلب به مهمترین نکات قبل از شروع به صادرات پرداختهایم.
لطفا نظرات خود را به جهت بهبود در امر تولید محتوا با ما در میان بگذارید.